Οδηγός για τους γονείς
Το να υποδεχθείτε και να γνωρίσετε ένα νέο μέλος στην οικογένεια είναι εξαιρετικά ευχάριστο γεγονός! Είναι επίσης η αρχή μιας νέας σχέσης.
Τα μωρά χρειάζονται αρκετές ώρες ύπνου τους πρώτους μήνες ζωής οπότε είναι σημαντικό να εξασφαλίσετε για αυτά τις ασφαλέστερες συνθήκες ύπνου.
Το Σύνδρομο Αιφνίδιου Θανάτου των Βρεφών – Sudden Infant Death Syndrome (SIDS) είναι ο ξαφνικός και χωρίς εμφανή αιτιολογία θάνατος ενός βρέφους. Παρότι το σύνδρομο αυτό είναι σπάνιο, μπορεί να συμβεί. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι μπορεί να προληφθεί αν οι γονείς ακολουθήσουν κάποια βασικά βήματα.
Προκειμένου να μειωθούν οι πιθανότητες να συμβεί κάτι τέτοιο συστήνεται στους γονείς να ακολουθούν τις παρακάτω οδηγίες για ασφαλή ύπνο όχι μόνο τη νύχτα αλλά σε όλες τις χρονικές στιγμές που κοιμάται το βρέφος. Από τότε που εφαρμόστηκαν (1991) στα πλαίσια μεγάλης καμπάνιας με το όνομα Back to sleep παρατηρήθηκε μείωση του ποσοστού αιφνίδιου θανάτου των βρεφών κατά 79%. Παρ’ όλα αυτά ακόμα και σήμερα τα ελληνικά μαιευτήρια δεν έχουν αλλάξει την πρακτική τους. Για οποιεσδήποτε απορίες συζητήστε με τον παιδίατρό σας.
Τι μπορείτε να κάνετε…
- Πάντα τοποθετήστε το μωρό σας σε ύπτια θέση για ύπνο (back to sleep)
- Αποφύγετε το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και μετά τη γέννα
- Θηλάστε το μωρό σας
- Τοποθετήστε το μωρό σας για ύπνο σε ξεχωριστό κρεβατάκι (λίκνο, καλαθούνα, κούνια) στο ίδιο υπνοδωμάτιο με εσάς τουλάχιστον για τους πρώτους έξι μήνες
- Χρησιμοποιήστε επίπεδο, σκληρό και αδιάβροχο στρώμα σε καλή κατάσταση
Τι να αποφύγετε…
- Μην αποκοιμάστε ποτέ σε καναπέ ή πολυθρόνα με το μωρό σας αγκαλιά
- Αποφύγετε να κοιμάστε στο ίδιο κρεβάτι με το μωρό σας εάν καπνίζετε, πίνετε αλκοόλ, κάνετε χρήση ουσιών, είστε υπερβολικά κουρασμένη ή εάν το μωρό σας γεννήθηκε πρόωρα ή με χαμηλό βάρος γέννησης
- Αποφύγετε την υπερβολική ζέστη
- Μην καλύπτετε το πρόσωπο ή το κεφάλι του μωρού κατά τον ύπνο και αποφύγετε τα χαλαρά σκεπάσματα
Tips για τον ασφαλέστερο ύπνο του μωρού σας...
- Πάντα τοποθετήστε το μωρό σας σε ύπτια θέση για ύπνο (back to sleep) και όχι σε πρηνή ή πλάγια (εκτός αν υπάρχει ιατρικός λόγος για το αντίθετο)
- Κοιμίζοντας ένα μωρό σε πρηνή ή πλάγια θέση αυξάνετε σημαντικά τον κίνδυνο για Σύνδρομο Αιφνίδιου Θανάτου
- Θα πρέπει να τοποθετείτε το μωρό σας σε ύπτια θέση ΚΑΘΕ φορά που κοιμάται και όχι μόνο τη νύχτα.
- Εάν το μωρό έχει γυρίσει μέσα στον ύπνο του από ύπτια σε πρηνή θέση ξαναγυρίστε το σε ύπτια.
- Όταν το μωρό σας μπορεί να γυρνάει με άνεση από ύπτια σε πρηνή θέση και το ανάποδο μπορεί να αφεθεί να κοιμάται σε όποια στάση επιθυμεί.
- Αποφύγετε να κοιμίζετε το μωρό σας στο καθισματάκι αυτοκινήτου παρά μόνο όταν βρίσκεστε στο αυτοκίνητο.
- Tummy time ή χρόνος μπρούμυτα συστήνεται όταν το μωρό είναι ξύπνιο και πάντα με την επίβλεψη γονέα αφού βοηθά στην ανάπτυξη του μυοσκελετικού και μειώνει την πιθανότητα για πλαγιοκεφαλία από την ύπτια θέση στον ύπνο.
Θηλάστε το μωρό σας
- Τα θηλάζοντα μωρά διατρέχουν χαμηλότερο κίνδυνο για Σύνδρομο Αιφνίδιου Θανάτου.
- Προσπαθήστε να θηλάσετε το μωρό σας έστω και λίγο – ο αποκλειστικός θηλασμός προστατεύει περισσότερο από τη μικτή σίτιση και η μικτή σίτιση περισσότερο από τη σίτιση αποκλειστικά με γάλα φόρμουλα.
Αποφύγετε το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και μετά τη γέννα
- Και εσείς και ο σύντροφός σας θα πρέπει να αποφεύγετε το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και μετά τη γέννα
- Το κάπνισμα κατά την εγκυμοσύνη αλλά και μετά τη γέννα αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για Σύνδρομο Αιφνίδιου Θανάτου.
- Κρατήστε το μωρό σας μακριά από χώρους με καπνό. Μην αφήνετε άλλους να καπνίζουν κοντά στο μωρό σας και διατηρείστε τους χώρους του σπιτιού, του αυτοκινήτου και άλλους χώρους που κινείται το μωρό smoke-free.
- Εάν εσείς ή ο σύντροφός σας καπνίζει δε θα πρέπει να μοιράζεστε το ίδιο κρεβάτι με το μωρό αφού κάτι τέτοιο αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για Σύνδρομο Αιφνίδιου Θανάτου ακόμα και αν δεν καπνίζετε στους χώρους του σπιτιού
- Είναι μια καλή ευκαιρία να διακόψετε το κάπνισμα και αναζητήστε την κατάλληλη βοήθεια!
Κοιμίστε το μωρό σας έναν ασφαλή καθαρό χώρο στο ίδιο δωμάτιο με εσάς
Για τα περισσότερα μωράκια ένας ασφαλής χώρος ύπνου είναι ένα λίκνο ή κούνια ή καλαθούνα στο ίδιο δωμάτιο με τους γονείς, ωστόσο μερικοί γονείς επιλέγουν να μοιραστούν το ίδιο κρεβάτι με το μωρό τους (bed-sharing).
Ότι και να επιλέξετε θα πρέπει:
- Το μωρό να τοποθετείται για ύπνο σε ίσιο, σχετικά σκληρό στρώμα χωρίς ανισόπεδα ή φουσκωτά σημεία
- Να μη χρησιμοποιείτε μαξιλάρια, προστατευτικά μαξιλάρια περιμετρικά της κούνιας ή παπλώματα.
- Να μη χρησιμοποιείτε σφήνες ή φωλιές
- Να εξασφαλίσετε ότι το κεφάλι του μωρού είναι έξω από τα σκεπάσματα οπότε το μωρό δε ζεσταίνεται υπερβολικά και δεν κινδυνεύει η αναπνοή του.
Τα μωρά θα πρέπει το πρώτο 6μηνο ζωής να κοιμούνται στο ίδιο δωμάτιο με τους γονείς τους είτε είναι ύπνος κατά τη διάρκεια της μέρας είτε κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Οι παραπάνω συνήθειες αποδεδειγμένα μειώνουν τον κίνδυνο για σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου των βρεφών αφού δε θέτουν σε κίνδυνο την αναπνοή τους και αποτρέπουν την υπερθέρμανση.
Κάντε το Bed-sharing ασφαλές
- Σε περίπτωση που επιλέξετε ή προέκυψε να μοιράζεστε το ίδιο κρεβάτι με το μωρό σας (Bed–sharing), αυτά είναι μερικά πράγματα που θα πρέπει να αποφύγετε!Το Bed-sharing μπορεί να γίνει επικίνδυνο όταν:
- Έσείς ή ο σύντροφός σας έχει καταναλώσει αλκοόλ
- Έσείς ή ο σύντροφός σας καπνίζετε
- Έσείς ή ο σύντροφός σας έχετε λάβει ουσίες ή φάρμακα που προκαλούν υπνηλία
- Έσείς ή ο σύντροφός σας είστε υπερβολικά κουρασμένοι
- Το μωρό σας γεννήθηκε πρόωρα (<37 εβδομάδων) ή με χαμηλό βάρος γέννησης (<2.5 kg)
Αυτές τις περιπτώσεις έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο για σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου των βρεφών οπότε όταν συμβαίνουν πάντα τοποθετήστε το μωρό σας σε ασφαλές μέρος για ύπνο μόνο του (κούνια, λίκνο ή καλαθούνα). Κρατήστε το κρεβατάκι του μωρού δίπλα στο δικό σας.
Tips για ασφαλές Bed-sharing
- Όταν μοιράζεστε το ίδιο κρεβάτι με το μωρό σας / ή όταν νομίζετε ότι θα σας πάρει ο ύπνος με το μωρό στο κρεβάτι σας:
- Εξασφαλίστε ότι το μωρό δε θα πέσει από την άκρη του κρεβατιού ή δε θα παγιδευτεί ανάμεσα στο στρώμα και στον τοίχο
- Κρατήστε μακριά από το μωρό τα δικά σας μαξιλάρια και παπλώματα
- Κρατήστε μακριά από το κρεβάτι κατοικίδια και μεγαλύτερα αδερφάκια
Μην κοιμάστε ποτέ με το μωρό σας σε καναπέ ή πολυθρόνα
Ο καναπές ή οι πολυθρόνες είναι επικίνδυνα σημεία για να κοιμάστε μαζί με το μωρό σας. Αν νιώθετε ότι σας παίρνει ο ύπνος μετακινηθείτε σε ασφαλέστερο μέρος.
Ο κίνδυνος για σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου των βρεφών είναι 50 φορές μεγαλύτερος όταν το μωρό κοιμάται μαζί με έναν ενήλικα σε καναπέ ή πολυθρόνα. Επιπλέον υπάρχει κίνδυνος το μωρό να πέσει κάτω ή να παγιδευτεί σε θέση που δεν μπορεί να αναπνεύσει.
